MARKIEZEN MET JACQUES BREL IN DE HOOFDROL

We naderen de Markiezen in Frans-Polynesië, alweer een nieuwe eilandengroep van 118 eilanden, waarvan er maar 67 bewoond zijn.

Mijn verwachtingen zijn immens groot, exotische eilanden temidden een grote oceaan!

Ons romantisch beeld wordt gedurende de nacht van 3 op 4 februari volledig verstoord, maar daar schrijven we een apart verhaal over. Tè hevige storm? Piraten? Rescue?

Jacques Brel

Het is niet voor niets dat Paul Gauguin als eerste en jaren later Jacques Brel zich hier hebben gevestigd op het eiland Hiva Oa. Beide kunstenaars liggen trouwens op Hiva Oa naast elkaar begraven. Heel graag had ik hun graf bezocht maar het is praktisch niet te doen. Ik groet ze dan wel ergens in het voorbij varen!

Om toch een ode aan Jacques Brel, onze beroemdste chansonnier van de 20 ste eeuw, te brengen citeer ik een tekst uit het boek van Johan Anthierens over Jacques Brel met eerst een getuigenis van een historicus over de evolutie van die paradijselijke eilanden : “.... een getuigenis uit 1891 van de Amerikaanse historicus Henry Adams: “Duizend jaar geleden zetten hier mensen voet aan wal en installeerden een van de meest volmaakte samenlevingen ooit, gebaseerd op een totale afwezigheid van zondebesef en schuldgevoel. Maar na 1000 jaar van paradijselijke losbandigheid arriveren de Europeanen die het schaamrood invoeren, de libertijnse gezangen doen verstommen, de suggestieve dansen doen ophouden en de erotische rituelen verbieden. Vandaag de dag zijn Polynesische dansen een slap aftreksel van het vroegere vertoon. De huidige “vahinés” (danseressen) draperen een bloemenkrans rond hun schouders, schermen met een stroschort hun taille af en overkappen hun borsten met halve kokosnoten”.

In diezelfde gedachtengang schrijft Brel het liedje “Les Singes” en ik citeer opnieuw Anthierens :

“In 1961 registreert Brel in “Les singes” de uitzaaiingen van een opgelegd beschavingspatroon:

Avant eux l’homme était un prince

La femme une princesse, l’amour une province

Mais ils sont arrivés, le prince est un mendiant

La province se meurt, la princesse se vend

Car ils ont inventé l’amour qui est un péché

L’amour qui est une affaire, le marché aux pucelles

Le droit de courte-cuisse et les mères maquerelles

Et c’est depuis lors qu’ils sont civilisés

Les singes, les singes, les singes de mon quartier

Jaja ... wat moeten we daarvan denken?

Hebben we effectief iets gemist, iets verloren laten gaan?

Andere bronnen geven wel een ander beeld van “warriors” en kannibalen.

Of kunnen we ons toch scharen achter deze 2 kritische geesten?

Toch nog even Johan Anthierens aan het woord met wat uitleg over “les Singes”.

“Voordat de fraters van fatsoenregels en de klaroenblazers van een gedragscode zich ermee bemoeiden, was de man een prins, de vrouw een prinses en de liefde een golvende provincie. Maar sinds zij de baas spelen, is de man een bedelman, de vrouw koopwaar en de liefde een woestenij. Want zij bedachten de liefde die zonde is en de liefde als pasmunt. Leuke meiden moeten zich bij rentmeesters neerleggen. De mens is in het gareel gedwongen, de beschaving heeft het pleit gewonnen”.